Brandharen

Eikenprocessie rupsen vervellen meerdere keren. Na de derde keer, ontwikkelen de rupsen brandharen die een gifstof bevatten en voor enorme overlast kunnen zorgen bij mens en dier. Iedere rups heeft wel duizenden van die kleine haartjes. Huiduitslag en jeuk zijn de meest voorkomende klachten als je in aanraking bent geweest met de brandharen. Je hoeft niet eens direct in contact te zijn geweest met de rupsen. De diertjes laten de haren namelijk zelf los. Hierdoor is het mogelijk dat de haren door de wind alle kanten op waaien. Zelfs uit lege nesten verspreiden zich nog altijd brandharen door de lucht. Tot ver in september, als de rups als vlinder het nest al lang heeft verlaten, kunnen de achtergebleven haren nog steeds overlast veroorzaken.

Voorkom contact met brandharen

Zorg bij een bezoek aan een (natuur-)gebied met eikenprocessierupsen voor goede bedekking van de hals, armen en benen en ga niet op de grond zitten en zeker niet in de buurt van een besmette boom. Brandharen kunnen 50 tot 100 meter van bomen wegwaaien. Vermijd ook oudere nesten, ze kunnen langdurig overlast geven.

Bestrijding

Staatsbosbeheer laat de natuur haar gang gaan en grijpt in eerste instantie niet in. Het beheer van de natuurgebieden is gericht op het stimuleren van natuurlijke vijanden. De rupsen zijn namelijk een lekkernij voor verschillende soorten insecten en vogels zoals sluipwespen en koolmezen. Op plekken met een hoog risico op overlast worden bezoekers gewaarschuwd of sluiten we delen van een gebied af. In hoge uitzondering worden de nesten tijdelijk weggezogen. Leidend voor de aanpak in de bestrijding is het praktijkadvies Eikenprocessierups in bos en natuur van de VBNE.

Toch in aanraking gekomen met de brandharen?

Wanneer je toch in aanraking bent gekomen met de brandharen en klachten krijgt als jeuk, irritatie van ogen en luchtwegen, uitslag of zelfs nog erger, dan kan je het volgende doen:

•    Probeer niet te krabben of wrijven waar de irritatie is.

• Bedek je huid voorzichtig met plakband: trek deze rustig weer los en trek zo de brandharen eruit. 

• Spoel geïrriteerde huid en ogen met lauw water. 

• Was je kleding, zo snel mogelijk, op minstens 60°C.

• Huidcrèmes met bijv. menthol of Aloë Vera kunnen klachten verzachten.

• Binnen enkele dagen verdwijnen de klachten meestal. 

• Bij ernstige en/of langdurige klachten: ga naar de huisarts.

Meer informatie

Op de website van Staatsbosbeheer en het kennisplatform processierups kun je meer lezen over de eikenprocessierups.